-

Szkolne OBSERWATORIUM ASTRONOMICZNE Dąbrowskim Koło Miłośników Astronomii i Astronautyki im. St. R. Brzostkiewicza
		* REKREACJA i WYPOCZYNEK < GEOGRAFIA
		* SPIS < STRONA GŁÓWNA < NOWOŚCI
			|: OPIS OBSERWATORIUM |: |: ZAĆMIENIE SŁOŃCA - 11.08.1999 r.
	-

		OPIS
	20110615_- FOTOgaleria	Szkolne Obserwatorium Astronomiczne czynne codziennie od poniedziałku do piątku w godz. 9.00-17.00 Spotkania w ramach Dąbrowskiego Koła Miłośników Astronomii i Astronautyki odbywają się w środy godz.15.30 i piątki godz.16.00. Sekcja modelarstwa kosmicznego i rakietowego poniedziałki i czwartki godz.15.30 Regionalne Spotkania Forum Miłośników Astronomii AstroCD odbywają się raz w miesiącu. Teleskopowe pokazy nieba tylko dla grup zorganizowanych po wcześniejszym zgłoszeniu i ustaleniu terminu. Wstęp wolny zapraszamy Specjalista ds. astronomii Dariusz W. Nelle =============================================== Dąbrowskie Koło Miłośników Astronomii i Astronautyki Im.St.R Brzostkiewicza Założone zostało przez Dąbrowskiego miłośnika astronomii Pana Dariusz W. Nelle w SP nr16 w 1997r.Zadaniem koła jest popularyzacja astronomii która ,polega na spotkaniach z młodzieżą szkolną mieszkańcami Dąbrowy Górniczej, w ramach specjalnego programu popularnonaukowego. Program ten obejmuje : teleskopowe pokazy Słońca, nocne pokazy nieba, projekcje filmowe (filmy astronomia, astronautyka) obserwacja najciekawszych i rzadkich zjawisk astronomicznych takich jak zaćmienia Słońca ,Księżyca, koniunkcje itp. Twórcami Obserwatorium są Pan Jerzy Talkowski (były Prezydent Miasta) oraz Pan Dariusz W. Nelle główny pomysłodawca i inicjator budowy. Obserwatorium Astronomiczne zostało oddane do użytku w listopadzie 2003r. stając się pożytecznym narzędziem dydaktycznobserwacyjnym. Obserwatorium cieszy się dużym zainteresowaniem wśród dzieci młodzieży szkolnej i mieszkańców naszego miasta i miast ościennych. Świadczyć o tym mogą liczne wycieczki szkolne. Organizujemy: Ogólnopolskie Zjazdy Towarzystwa Obserwatorów Słońca ,czynny udział w Obchodach Dni Miasta Dąbrowy Górniczej poprzez organizacje pokazów nieba, Regionalne Spotkania Forum Miłośników Astronomii AstroCD, działa sekcja modelarstwa kosmicznego i rakietowego od 2010r. organizujemy wystawy z okazji Międzynarodowego Roku Astronomii 2009, wojewódzkie konkursy wiedzy astronomicznej, cykl popularnonaukowy dla dzieci i młodzieży "Wakacje z astronomią " ,cykl "Zimowe ferie z astronomią" współpracujemy z licznymi pismami i mediami Jesteśmy znani w kraju i zagranicą. Szkolne Obserwatorium Astronomiczne oraz Dąbrowskie Koło Miłośników Astronomii i Astronautyki Im. St.R. Brzostkiewicza jest ogólnodostępne i otwarte jest przez cały rok od poniedziałku do piątku w godz. od 9.00-17.00 . Serdecznie zapraszamy Pamiętajmy , że nie każde miasto może się pochwalić takim obiektem . Specjalista ds. astronomii Dariusz W. Nelle =============================================== Obserwatorim znajduje się w budynku Zespołu Szkół nr 1 w Dąbrowie Górniczej przy ulicy Konopnickiej 56. Uroczyste otwarcie miało miejsce 19 listopada 2003 roku. W uroczystości brały udział osobistości Dąbrowy Górniczej i zaproszeni goście. Powstało w niespełna rok. O jego budowie mówiło się już bardzo dawno, ale zawsze brakowało funduszy na sfinalizowanie przedsięwzięcia, które nie należy do najtańszych. Ostatecznie budowa została sfinansowana z funduszy miasta, by mogła służyć zarówno dzieciom jak i dorosłym, tym z pasją jak i tym, którzy być może chcą poszukać siebie pośród gwiazd. Lokalizacja została wskazana przez amatora astronomii, Dariusza Nelle, który starał się o budowę takiej placówki w mieście od kilku lat. Wybrał szkołę poza centrum miasta, bowiem silne oświetlenie ulic nie poprawia, a jedynie utrudnia nocne obserwacje astronomiczne. Nasze obserwatorium, jako przyszkolne, jest pierwszą tego typu placówką w województwie śląskim, a drugą w Polsce. Do dyspozycji astronomów jest teleskop z Zakładu Optyki Instrumentalnej "Uniwersał" o półmetrowej średnicy, ogniskowej zwierciadła głównego równej 7094 mm. i zasięgu gwiezdnym 15 MG , nad którym znajduje się rozsuwana obrotowa kopuła. Ponoć to największy amatorski teleskop w kraju. Powstała także sala audiowizualna wyposażona w przetwarzacz obrazu CCD oraz kamerę, która może rejestrować procesy zachodzące na niebie. Obserwatorium się rozwija. Obecnie, przy współpracy Uniwersytetu Toruńskiego, budowany jest radioteleskop. Gotowa jest już czasza o średnicy 2 metrów. Trwa kompletownie sprzętu elektronicznego. Młodzi astronomowie myślą o wzięciu udziału w programie SETI - poszukiwaniu sygnałów radiowych od obcych cywilizacji. 10-Lat Szkolnego Obserwatorium Astronomicznego w ZS-1 w DG Serdecznie zapraszamy wszystkich mieszkańców naszego miasta zainteresowanych tematyką astronomii amatorskiej do Obserwatorium na tel.pokazy Słońca, prelekcje, prezentacje i filmy popularnonaukowe z dziedziny astronomii i astronautyki oraz zapraszamy na zwiedzanie. Obserwatorium otwarte jest od poniedziałku do piątku w godz.od 9.00 do 17.00 Historia powstania Dąbrowskiego Koła Miłośników Astronomii i Astronautyki sięgo do 1997 roku. Chcąc przybliżyć działalność miłośników astronomii w Dąbrowie Górniczej należy się cofnąć w czasie do lat pięćdziesiątych. To właśnie wtedy rozpoczęli swą działalność najbardziej znani dąbrowscy astronomowie amatorzy - Stanisław Robert Brzostkiewicz i Wacław Szymański. Nazwisko Wacława Szymańskiego (na zdjęciu poniżej trzeci z lewej; drugi z prawej St.R. Brzostkiewicz) nierozerwalnie kojarzy się z miłośniczymi obserwacjami Słońca. Jako jeden z pierwszych rozpoczął systematyczne obserwacje naszej dziennej gwiazdy, odpowiadając w ten sposób na apel prof. dr Jana Mergentalera o włączenie się miłośników astronomii w prowadzenie systematycznych obserwacji plam Słonecznych. Wyniki jego obserwacji wędrowały do Uniwersytetu Wrocławskiego, gdzie były opracowywane przez prof. dr Mergentalera. Poza Szymańskim swoje obserwacje przysyłało jeszcze sześciu innych obserwatorów z różnych zakątków kraju. Nie była to jeszcze całkowicie samodzielna działalność obserwatorów Słońca, akcja bowiem prowadzona była przez Wrocławskie Obserwatorium Astronomiczne, a obserwatorowie prawie się nie znali. 7 kwietnia 1956 r. odbył się pierwszy Zjazd Obserwatorów Słońca, drugi 26 i 27 czerwca 1960 r., a trzeci 28 czerwca roku 1962. Od 1960r. rozpoczęto systematyczne obserwacje pochodni fotosferycznych. Obserwacje z inicjatywy Wacława Szymańskiego prowadzono podanym przez niego sposobem numerycznego notowania jasności pochodni. Zbiorcze wyniki obserwacji pochodni fotosferycznych za lata 1960-1963 opracowane przez Szymańskiego ukazały się w "Acta Geophysica Polonica". Szymańskiemu udaje się wokół własnej osoby zgromadzić dość sporą grupę obserwatorów (nie tylko Słońca). Dąbrowa Górnicza, gęsto zaludniony teren Górnego Śląska, posiada z punktu widzenia działalności organizacyjnej swoje specyficzne właściwości. Odbijały się one na pracy członków Śląskiego Oddziału. Widział i odczuwał te kłopoty jeden z członków Katowickiego Oddziału PTMA, znany i ceniony obserwator Słońca, Wacław Szymański. Taka też była geneza powstania w Dąbrowie Górniczej nowego Oddziału PTMA. W dniu 7 grudnia 1962 roku odbyło się w Domu Kultury Zagłębia zebranie organizacyjne. Jako przedstawiciel Zarządu Głównego wziął w nim udział kierownik ds. popularyzacji i nauki PTMA, p. Andrzej Słowik. Wybrano władze Oddziału. Prezesem został wybrany Wacław Szymański, a w skład Zarządu weszli: prof. W. Bargieł, Z. Piaskowska, M. Równiak oraz dr J. Serwin. Już w pierwszym roku istnienia oddział wykazywał się dużą żywotnością i inicjatywą. Dzięki uprzejmości ówczesnego Kierownika Referatu Kultury P.M.R.N. w Dąbrowie Górniczej, pana Wł. Starościaka oraz Dyrekcji Pałacu Kultury Zagłębia, Oddział mógł korzystać z sali konferencyjnej dla wygłaszania odczytów i organizowania pokazów nieba. W pierwszym roku działalności Zarząd Oddziału zorganizował wiele imprez o charakterze popularnonaukowym - było ich 13, w tym 6 odczytów, astronomiczna ,,zgaduj-zgadula i wycieczka do Planetarium Śląskiego w Chorzowie. Dużym urozmaiceniem organizowanych wieczorów astronomicznych było demonstrowanie różnych przyrządów i modeli astronomicznych, skonstruowanych przez prezesa Szymańskiego, takich jak: świetlna mapa nieba, czy ruchomy model układu planetarnego. W roku 1964 oddział liczył 25 członków, w 1966r. było ich dwudziestu ośmiu. Oddział posiadał pięciu stałych obserwatorów Słońca. W okresie od 1962 r. do 1974 r. w Dąbrowskim Oddziale zorganizowano wiele ciekawych spotkań, odczytów, pokazów nocnego nieba i wystaw, choćby takich jak: ,,Księżyc coraz bliżej, ,,Księżyc zdobyty, czy wystawa kopernikowska, którą można było oglądać w Pałacu Kultury Zagłębia. Można było na niej zobaczyć, eksponowane w naturalnej wielkości, modele przyrządów Kopernika potężne triguetrum, ciekawy kwadrant i przemyślny splot kręgów tzw. astrolabon lub sferę armilarną. Na wielu innych wystawach wystawiane były przyrządy optyczne - lunety, ,,orbitograf, czy ,,grawods. Tylko w przeciągu pierwszych dziewięciu lat Oddział zorganizował ogółem 163 imprezy, w tym 97 odczytów i 53 pokazy nieba. Ogólna frekwencja wyniosła 9117 osób. W tym czasie obserwatorzy Oddziału Dąbrowskiego wykonali 6891 obserwacji plam i pochodni słonecznych. Działalność Oddziału zmierzała w trzech kierunkach: pracy popularyzatorskiej, samokształceniowej i naukowo-badawczej. Grupa obserwatorów Słońca postanowiła ściślej powiązać swoje grono. Po kilku letnich rozmowach w kwietniu 1974 r. powstaje Korespondencyjne Stowarzyszenie Obserwatorów Słońca, które zostaje przemianowane w lipcu 1974 r. na Centralną Sekcję Obserwatorów Słońca P.T.M.A. . W. Szymański staje się długoletnim koordynatorem obserwatorów i zarazem pełni funkcję prezesa Dąbrowskiego Oddziału P.T.M.A. . Siedzibą Dąbrowskich Słoneczników staje się Pałac Kultury, grupa obserwatorów w 1974 r. liczy sobie 14 osób, już w następnym roku było ich 22, a w następnych latach coraz więcej, aż w 1982 r. ich liczba wzrosła do 45 osób wśród nich jest Dariusz W. Nelle który prowadzi obserwacje słońca. Ukoronowaniem działalności społecznej i miłośniczej W. Szymańskiego było zbudowanie ,,za własne pieniądze i własnymi rękami Obserwatorium Słonecznego na jego prywatnej posesji w miejscowości Żarki Letnisko niedaleko Częstochowy. Co roku mają miejsce w Dąbrowie Górniczej i Żarkach- Letnisku Ogólnopolskie Zjazdy C.S.O.S. połączone z Naukową Sesją Astronomiczną. W.Szymański wprowadza też zasadniczą zmianę w prowadzeniu i opracowywaniu obserwacji, wprowadzając tzw. Metodę Szymańskiego. Metoda ta polega na ujednoliceniu lunet i zrezygnowaniu ze współczynnika przeliczeniowego, wprowadził też obowiązek załączania do przysyłanych obserwacji dokładnych szkiców. To nieco utrudniało obserwacje, ale w wyniku ich opracowania otrzymywano liczby plamowe niezależne od Zurichowskich. Otrzymano w ten sposób Polskie Liczby Plamowe, uznawane w tamtym okresie za granicą i publikowane w zagranicznych publikacjach. Dąbrowski Oddział i Centralna Sekcja Obserwatorów Słońca przerywa swoją działalność. Wzrost działalności obserwatorów oraz zwiększenie się ich ilości wymagało pewnego usamodzielnienia organizacyjnego. Postanowiono więc całkowicie się usamodzielnić. 30 sierpnia 1981 r. utworzone zostaje nowe niezależne stowarzyszenie, Towarzystwo Obserwatorów Słońca. Po śmierci prezesa Szymańskiego Towarzystwo Obserwatorów Słońca zmieniło swą siedzibę, powołano nowy zarząd, obowiązki prezesa pełni obecnie Piotr Urbański, długoletni doświadczony obserwator Słońca. Siedzibą Towarzystwa jest Żychlin, gdzie nadal prężnie ono działa. Stanisław Robert Brzostkiewicz - astronom amator, pisarz, publicysta - zapisał się na stałe w historii astronomii amatorskiej. Był człowiekiem ściśle związanym z Dąbrowskim Oddziałem P.T.M.A., prowadził obserwacje, współpracował z wieloma organizacjami i czasopismami, zarówno polskimi, jak i zagranicznymi. W latach 80-tych urządzał w swoim domu spotkania o tematyce astronomicznej. Napisał wiele książek i publikacji na temat astronomii, które zdobyły uznanie nie tylko w kraju. Zainteresowani biografią Stanisława R. Brzostkiewicza powinni odwiedzić jedną z naszych podstron, gdzie dowiedzą się o nim naprawdę wiele, a także zobaczyć poświęconą naszemu patronowi galerię zdjęć. Dziś Dąbrowski Oddział P.T.M.A. już nie istnieje. Po śmierci W. Szymańskiego w 1991r. i śmierci St. R. Brzostkiewicza w 1998r. ruch popularyzujący astronomię w Dąbrowie Górniczej przestał istnieć. Jednakże związany z nim dąbrowski miłośnik astronomii Dariusz W. Nelle wiosną 1997r. powołuje do życia w jednej z dąbrowskich Szkół Podstawowych, a mianowicie w SP nr 16 Szkolne Kółko Astronomiczne, które rozpoczyna działalność z pełną aprobatą ówczesnej Dyrekcji szkoły. Koło do swojej dyspozycji miało niewielką salkę, wyposażoną jak na możliwości szkolne całkiem przyzwoicie. Szkolnym teleskopem Maksutowa prowadzone były obserwacje i pokazy nocnego nieba (wciąż posiadamy ten przywołujący wspomnienia sprzęt). Zainteresowanie wśród uczniów było dość duże, grupa początkujących miłośników astronomii liczyła 10 osób, głównie uczniów SP-16. Spotkania odbywały się raz w tygodniu, w ramach zajęć pozalekcyjnych o godz.15.00. Jesienią Dariusz W. Nelle wpada na pomysł wybudowania na dachu szkoły obserwatorium astronomicznego. Obserwatorium spełniałoby rolę pomocy dydaktyczno-naukowej, umożliwiłoby młodym ludziom spojrzenie na wszechświat, z obserwatorium mogliby korzystać zainteresowani miłośnicy astronomii i uczniowie wszystkich dąbrowskich szkół oraz mieszkańcy Dąbrowy i okolicznych miast. Dariusz Nelle przekonuje dąbrowskich samorządowców do tego projektu. Udaje się jesienią 2003r. - projekt obserwatorium doczekał się realizacji. Dariusz W. Nelle Obserwatorium Astronomiczne przy Zespole Szkół nr 1 41-300 Dąbrowa Górnicza ; ul. M.Konopnickiej 56

aktualizacja: piątek, 25 październik 2013.

Wszystkie prawa zastrzeżone. Kopiowanie i powielanie wyłącznie za zezwoleniem autora.